Σε όλη την
Ελλάδα λειτουργούν εκατοντάδες, ίσως
και χιλιάδες κληροδοτήματα. Θύματα της
αυστηρότητας της νομοθεσίας, αντιμετωπίζουν
δυσκολίες στη διαχείριση της περιουσίας
τους. Ο σκοπός του νόμου είναι να
αποφευχθούν οι καταχρήσεις, αλλά στην
προσπάθειά του αυτή, δυστυχώς έχει κάνει
τα κληροδοτήματα πολύ δυσκίνητα και
τους προκαλεί μεγάλη ζημία, αφού δεν
έχουν ευελιξία, υπόκεινται μεγάλες
καθυστερήσεις σε κάθε τους προσπάθεια
αξιοποίησης της περιουσίας τους και
βέβαια υπόκεινται και σε μεγάλα έξοδα.
Ένα από τα
πιο πρόσφατα προβλήματα ήταν η μείωση
των μισθωμάτων. Η νομοθεσία δεν προβλέπει
κάτι τέτοιο. Παρότι λοιπόν η μείωση των
μισθωμάτων του δημοσίου, των καταστημάτων,
των κατοικιών είναι καθημερινό φαινόμενο
οι μισθωτές ακινήτων που ανήκουν σε
κληροδοτήματα υποχρεώνονταν να
προσφεύγουν στα δικαστήρια για τη μείωση
των μισθωμάτων, αφού οι διοικήσεις δεν
δικαιούνται σύμφωνα με το νόμο να
μειώσουν το μίσθωμα.
Επισημαίνω
εκ των προτέρων, ότι η παρακάτω άποψή
μου δεν έχει κριθεί δικαστικά.
Όπως
προανέφερα καμία νομοθετική διάταξη
δεν προβλέπει δυνατότητα μείωσης των
μισθωμάτων των ακινήτων των κληροδοτημάτων.
Ωστόσο
οι δύσκολες οικονομικές συγκυρίες των
τελευταίων δύο-τριών ετών που συνεχίζονται
και μάλιστα χειροτερεύουν όσο περνάει
ο καιρός, σε συνδυασμό με την έκδοση
αποφάσεων μειώσεων μισθωμάτων από τα
δικαστήρια και από άλλες διαχειριστικές
επιτροπές ανά την Ελλάδα, οι οποίες
εγκρίθηκαν στη συνέχεια από την εκάστοτε
αρμόδια Αποκεντρωμένη Διοίκηση θεωρώ
ότι δίνουν την δυνατότητα να αποφασίσει
κάθε διαχειριστική επιτροπή κληροδοτήματος
για το θέμα αυτό. Ενδεικτικά αναφέρω
τις αποφάσεις με ΑΠ :61842/286/2011,
49259/217/2011
και
58360-500/2012
της
Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου-Δυτικής
Μακεδονίας για τα κληροδοτήματα “Σαν.
Μήλιου” (Κοζάνη), “Κληροδότημα Αγάπης”
(Σιάτιστα Κοζάνης)
και “Ιωάννη Τσανάκα” (Ιωάννινα), με τις
οποίες μειώθηκαν τα μισθώματα κατά
ποσοστό 15%, 25% και 15% αντίστοιχα. Εξάλλου
όλα τα μισθώματα κατοικιών και
καταστημάτων/γραφείων σε ολόκληρη την
Ελλάδα μειώνονται σε ποσοστά που
κυμαίνονται μεταξύ 15% και 30% και κατά
συνέπεια όταν αναγνωρίζεις την ανάγκη
μείωσης του μισθώματος, δεν είναι σωστό
να υποχρεώνεις το μισθωτή να προβεί σε
δικαστική διαδικασία εναντίον του
κληροδοτήματος, η οποία δικαστική
διαδικασία θα προκαλέσει δικαστικά
έξοδα και για το κληροδότημα και για
τους μισθωτές, ενώ θα δημιουργήσει και
μία περίοδο αβεβαιότητας, μέχρι την
έκδοση δικαστικής απόφασης. Και είναι
βέβαιο ότι το κληροδότημα θα χάσει τη
δίκη αυτή, καθώς οι αποφάσεις των
δικαστηρίων της χώρας μας σε τέτοιες
υποθέσεις πάγια δέχονται τη μείωση και
προσαρμόζουν το ποσοστό της μείωσης
ανάλογα με την περίπτωση. Θεωρώ λοιπόν
παράλογο το να ωθήσουμε τους μισθωτές
των κληροδοτημάτων να προχωρήσουν σε
μία δικαστική διαδικασία, όταν η εκάστοτε
διαχειριστική επιτροπή γνωρίζει ότι
έχουν δίκιο και ότι θα κερδίσουν τη
δίκη.
Λαμβανομένου
υπόψη ότι το άρθρο 61§ 2
του Β.Δ/τος 30/11-04/12/1939 το οποίο απαγορεύει
τη μείωση του μισθώματος αφορά περιπτώσεις
βλάβης εκ θεομηνίας ή άλλης τυχαίας
αιτίας.
Επειδή
στην προκειμένη η απόφαση
της Δ.Ε. πρέπει να εδράζεται στο
άρθρο 78 του Α.Ν. 2039/39 (περί συμβιβασμού)
σε συνδυασμό με τα άρθρα 288 & 388 του
Α.Κ. , που εφαρμόζονται συμπληρωματικά
και τα οποία ως διατάξεις αναγκαστικού
δικαίου (Ολ. ΑΠ 350/85 κα) εφαρμόζονται σε
αμφοτεροβαρείς συμβάσεις , όταν
μεταβλήθηκαν τα περιστατικά, στα οποία
τα μέρη στήριξαν την απόφασή τους για
σύμβαση (όπως τα παρόντα ασυνήθη έκτακτα
οικονομικά περιστατικά), συνέπεια των
οποίων η παροχή του ενός (του μισθώματος)
καθίσταται υπέρμετρα
επαχθής σε σχέση με την αντιπαροχή των
άλλων (βλ. και αρ. πρωτ. 1007041/685/Β0011/05-02-2010
έγγραφο Υπ. Οικονομικών, Δ/νση Εθνικών
Κληρ/των).
Όλα
τα παραπάνω ισχύουν με την προϋπόθεση
ότι τα μισθώματα όπως αυτά θα διαμορφωθούν
μετά τη μείωσή τους θα συνεχίσουν να
ανταποκρίνονται στη μισθωτική αξία των
ακινήτων.
Κατά
συνέπεια των ανωτέρω θεωρώ ότι το
εκάστοτε Κληροδότημα δια της διαχειριστικής
επιτροπής του δικαιούται να συμφωνήσει
συμβιβαστικά και προς αποφυγή δικαστικών
διενέξεων στη μείωση των μισθωμάτων
των καταστημάτων ιδιοκτησίας του.
Τέλος
θα ήθελα να επισημάνω ότι παρόμοιες
αποφάσεις υπαγόμενες στο άρθρο 78 του
ν. 2039/1939 θα πρέπει να εγκριθούν από το
Συμβούλιο Κληροδοτημάτων της αρμόδιας
Αποκεντρωμένης Διοίκησης υ και στη
συνέχεια από τον Γ.Γ. Αποκεντρωμένης
Διοίκησης (μετά από γνωμοδότηση Κτηματικής
Υπηρεσίας για μισθωτική αξία ακινήτου
κλπ).
